اثر کمپوست آزولا و پلی‌اکریل‌آمید بر رواناب و فرسایش پاشمانی در یک خاک شور سدیمی

در این تحقیق، به‌منظور اصلاح یک نمونه خاک شورسدیمی و کاهش فرسایش­پذیری آن با استفاده از کمپوست آزولا و پلی­اکریل­آمید، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا شد. نمونه‌برداری خاک از مارن­های شورسدیمی در اراضی کوهستانی اطراف سد منجیل انجام شد. کمپوست آزولا و پلی­اکریل­آمید هر دو در چهار سطح به‌ترتیب صفر، 5 ، 10 و 15 تن در هکتار و صفر، 25، 50 و 75 کیلوگرم در هکتار مصرف شد. نمونه­های خاک پس از اعمال تیمارها، با استفاده از سینی پاشمان به ابعاد 35×30 سانتی­متر به‌مدت 40 دقیقه تحت بارندگی با شدت 95 میلی­متر بر ساعت قرار گرفت. شدت جریان رواناب، غلظت رسوب و شدت فرسایش پاشمانی اندازه­گیری شد و میزان نسبت جذب سدیم و درصد سدیم تبادلی خاک پس از انجام آزمایش تعیین شد. نتایج نشان داد بهترین تیمار در کاهش نسبت جذب سدیم و درصد سدیم تبادلی، کاربرد حداقل ممکن از یکی از مواد اصلاحی (25 کیلوگرم در هکتار پلی­اکریل­آمید و یا 5 تن در هکتار کمپوست آزولا) است. از نظر کاهش غلظت رسوب و شدت فرسایش پاشمانی، مصرف 5 تن در هکتار کمپوست آزولا به‌تنهایی در مقایسه با سایر تیمار­های ترکیبی، مناسب­ترین تیمار بود. شدت رواناب تنها تحت تاثیر کمپوست آزولا قرار گرفته و مصرف 5 تن در هکتار آن باعث تولید کم‌ترین مقدار رواناب شد. کمپوست آزولا ترکیب آلی بوده و در صورت مصرف مزرعه­ای علاوه بر این اثرات مثبت، در بهبود وضعیت پوشش گیاهی نیز مؤثر خواهد بود.